Η λέξη αυτοεκτίμηση μας αφορά όλους μικρούς και μεγάλους. Το ερώτημα όμως αφορά στο πόσοι από εμάς γνωρίζουν τι σημαίνει ακριβώς αλλά και με ποιον τρόπο μπορούμε να βοηθήσουμε το παιδί μας να την αναπτύξει νωρίς.

 

Αυτοεκτίμηση λοιπόν είναι ο τρόπος που κάθε παιδί αντιλαμβάνεται, αξιολογεί και εκτιμά τον εαυτό του. Επίσης, ο βαθμός που αισθάνεται αποδεκτό και εκτιμάται από τους ενήλικους εκείνους που παίζουν σπουδαίο ρόλο στη ζωή του. Πιο συγκεκριμένα, στη ζωή ενός παιδιού κυριαρχούν κάποιο άνθρωποι που είναι πολύ σημαντικοί για εκείνο, όπως είναι η μητέρα, ο πατέρας, τα αδέλφια του, η γιαγιά, ο παππούς, ο δάσκαλός του κλπ. Χρειάζεται να γνωρίζουμε πως οι άνθρωποι αυτοί έχουν μεγάλη επίδραση στην ανάπτυξη της αυτοεκτίμησής του. Η αυτοεκτίμηση χτίζεται συνεχώς και αναπτύσσεται από την παιδική ηλικία μέχρι την ενήλικη ζωή.

 

Η αυτοεκτίμηση αποτελεί την βάση για τη συναισθηματική και ψυχική ανάπτυξη του παιδιού. Αποτελεί το διαβατήριο για την επιτυχία στην ενήλικη ζωή, αλλά και την πανοπλία απέναντι στις προκλήσεις του ευρύτερου κοινωνικού περιβάλλοντος. Είναι πολύ σημαντικό ένα παιδί να είναι σε θέση να μπορεί να περιγράψει τον εαυτό του, τις δυνατότητες και τις αδυναμίες του καθώς και να γνωρίζει πως προβάλλεται στους άλλους (τι γνώμη έχουν οι άλλοι για αυτό). Τα παιδιά με αυτοεκτίμηση διαχειρίζονται καλύτερα τα συναισθήματά τους, τις συγκρούσεις, διεκδικούν τα θέλω τους και γνωρίζουν πώς να υπερασπίζονται τον εαυτό τους και αντιστέκονται καλύτερα στην συναισθηματική πίεση.

 

Τα παιδιά θα νιώσουν εμπιστοσύνη στον εαυτό τους μόνο αν βιώσουν την χαρά της επιτυχίας μιας προσπάθειας τους. Από πολύ νωρίς, την στιγμή της γέννησης, μαθαίνουν ότι με τα κατορθώματα τους κερδίζουν το χαμόγελο, την αποδοχή και την αγάπη των γονιών τους. Η ενθάρρυνση των γονιών είναι σημαντική, προκειμένου να εξερευνήσουν το περιβάλλον. Φυσικά και έχουν ανάγκη το ‘μπράβο’, την προτροπή, τον έπαινο. Με αυτόν τον τρόποι οι γονείς δείχνουν την αγάπη, την προσοχή και την εκτίμηση τους, με αποτέλεσμα να βοηθούν το παιδί να πιστέψει στον εαυτό του και τις ικανότητες του. Ακόμα και αν ένα παιδί δεν τα έχει καταφέρει, ο γονέας είναι σημαντικό να τονώσει το παιδί αναγνωρίζοντας την προσπάθεια που έκανε και μεταβιβάζοντας εμπιστοσύνη πως την επόμενη φορά θα τα καταφέρει καλύτερα. Το παιδί χρειάζεται να βοηθηθεί ώστε να αποκτήσει περισσότερο θάρρος, αποφεύγοντας την τελειομανία που πολλές φορές είναι ιδεατή και προσδίδει υψηλή ματαίωση και άγχος στο παιδί. Να διαχωρίσουμε ότι ο συνεχής έπαινος αποτελεί άξονα χειρισμό και δεν οδηγεί στην ανάπτυξη της αυτοεκτίμησης.

 

Το παιδί με υψηλή αυτοεκτίμηση

 

• Έχει εμπιστοσύνη στον εαυτό του και στις δυνατότητές του.

• Αναλαμβάνει την ευθύνη για τις πράξεις του.

• Έχει ευκολία να κάνει νέους φίλους.

• Ενθουσιάζεται με νέες δραστηριότητες.

• Ελέγχει τη συμπεριφορά και το συναίσθημά του.

• Συνεργάζεται και ακολουθεί κανόνες.

• Θέλει να είναι δημιουργικό.

 

Το παιδί με χαμηλή αυτοεκτίμηση

 

• Δεν θέλει να δοκιμάσει νέα πράγματα.

• Μιλά αρνητικά για τον εαυτό του.

• Παρουσιάζει μικρή ανοχή στην απογοήτευση και τη ματαίωση.

• Εμφανίζει εύκολη παραίτηση.

• Είναι υπερβολικά επικριτικό.

• Θεωρεί μόνιμες τις προσωρινές αποτυχίες.

• Είναι απαισιόδοξο.

 

Πως θα βοηθήσετε το παιδί

 

• Οι βάσεις για την εμπιστοσύνη του παιδιού στον εαυτό του μπαίνουν από νωρίς. Από τις πρώτες κιόλας ημέρες της γέννησής του παίρνει τα πρώτα μηνύματα.

• Όσο πιο ξεκάθαρα είναι γα δικά σας όρια τόσο πιο επιτυχή θα είναι τα μηνύματα που θα περάσετε στο παιδί σας.

• Χρειάζεται να δείχνετε εμπιστοσύνη στο παιδί σας καθημερινά.

• Αναγνωρίζετε τα δυνατά και αδύνατα σημεία του παιδιού σας, ώστε να το προτρέπετε να βάζει στόχους προσιτούς.

• Να το επιβραβεύετε για τα επιτεύγματά του και να το καθησυχάζετε όταν δεν τα καταφέρνει.

• Να ακούτε το παιδί σας με προσοχή.

• Να το ενθαρρύνετε να εκφράζει τα συναισθήματα και τις σκέψεις του.

• Να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη όσα λέει.

• Να του απαντάτε πάντα με ειλικρίνεια, προσαρμόζοντας βέβαια την απάντησή σας με βάση την ηλικία του.

• Να αναγνωρίζετε την προσπάθεια του ακόμα και αν δεν τα πήγε καλά.

• Να του δίνετε ευκαιρίες να δοκιμάζει νέα πράγματα.

• Να δείχνετε εμπιστοσύνη στις δυνατότητές του, ώστε να καλλιεργήσει μέσα του τα απαραίτητα εφόδια ώστε να διαχειρίζεται τις δυσκολίες που θα παρουσιάζονται στην ζωή του.

• Να αντισταθμίζετε τα αρνητικά με τα θετικά στοιχεία.

• Να θυμάστε ότι με τη συμπεριφορά σας αποτελείτε πρότυπο για το παιδί σας.

 

Τι να αποφεύγετε

 

• Να του λέτε ‘μπράβο’ κάθε στιγμή, όταν δεν το εννοείτε, γιατί έτσι δημιουργείτε δυσπιστία.

• Να δίνετε μεγάλη έμφαση όταν διεκπεραιώνει τα καθημερινά του καθήκοντα.

• Να χρησιμοποιείτε ηχηρές φράσεις όταν θέλετε να επικρατήσετε κάτι που έκανε, όπως ‘μπράβο’, ‘θαυμάσια’, ‘τέλεια’, χωρίς όμως να τις συνοδεύσετε με ένα ζεστό βλέμμα και ένα χάδι.

• Να του λέτε ότι δεν το αγαπάτε και γενικά να του μιλάτε με αρνητική γλώσσα.

• Παρατηρήσει που το προσβάλλουν.

• Να είστε επιθετικοί μαζί του.

• Να κάνετε συγκρίσεις με άλλα παιδιά.