Οι γονείς ξέρετε από πρώτο χέρι, ότι μετά το τέλος κάθε σχολικής χρονιάς και πιο συγκεκριμένα την περίοδο του καλοκαιριού, τα παιδιά παύουν να έχουν τόσες πολλές υποχρεώσεις, για το λόγο αυτό μπαίνετε σε μια διαδικασία αναζήτησης δραστηριοτήτων που θα τα κρατήσουν απασχολημένα.

 

Σύμφωνα ωστόσο με τους ψυχολόγους και τους ειδικούς, ο υπερβολικός προγραμματισμός κατά την διάρκεια του καλοκαιριού καθυστερεί την ανάπτυξη της προσωπικότητας του παιδιού, καθώς το απομακρύνει από το να ανακαλύψει αυτά που πραγματικά το ενδιαφέρουν.

 

«Ο ρόλος σας ως γονιός είναι να προετοιμάσετε τα παιδιά για να πάρουν τη θέση τους στην κοινωνία. Το να είσαι ενήλικας σημαίνει να απασχολείς τον εαυτό σου για να γεμίσεις τον ελεύθερο χρόνο σου με έναν τρόπο που θα σε κάνει ευτυχισμένο», λέει ο βρετανός παιδοψυχολόγος Λιν Φράι. Ο ειδικός μάλιστα συμπληρώνει, πως αν οι γονείς ξοδεύουν όλο τον ελεύθερο χρόνο τους στο να γεμίζουν τον ελεύθερο χρόνο του παιδιού τους, τότε τα παιδιά δε θα μάθουν ποτέ να το κάνουν αυτό από μόνα τους.

 

Ο Φράι δεν είναι ο μόνος που επισημαίνει τα οφέλη της πλήξης. Η δόκτωρ Τερέζα Μπέλτον σε μία επίσκεψή της στο Πανεπιστήμιο του East Anglia , τόνισε τη σχέση της πλήξης με τη φαντασία και δήλωσε στο BBC:

 

«Η πλήξη είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη του «εσωτερικού ερεθίσματος» το οποίο επιτρέπει με τη σειρά του την έκφραση της αληθινής δημιουργικότητας».

 

Πίσω στο 1993, ο ψυχαναλυτής Ανταμ Φίλιπς έλεγε ότι «η ικανότητα του να βαριέται ένα παιδί αποτελεί στάδιο της ανάπτυξής του», ενώ προσέθετε ότι «η πλήξη αποτελεί μία ευκαιρία ώστε να συλλογιστεί τη ζωή. Η άποψη των ενηλίκων ότι το παιδί θα πρέπει διαρκώς να απασχολείται είναι εντελώς λανθασμένη και απόλυτα καταπιεστική».

 

Ο Φράι από την πλευρά του προτείνει στους γονείς, κατά την έναρξη του καλοκαιριού, να καθίσουν μαζί με τα παιδιά τους –τουλάχιστον αυτά που είναι άνω των τεσσάρων ετών- και να γράψουν μαζί μία λίστα με όλα αυτά που θα μπορούσαν να κάνουν κατά τη διάρκεια των διακοπών. Αυτή η λίστα μπορεί να αφορά σε βασικές δραστηριότητες, όπως το παιχνίδια με τα χαρτιά, το διάβασμα ενός βιβλίου , μια βόλτα με το ποδήλατο, η μαγειρική και η φωτογραφία.

 

 

Σε τι χρησιμεύει αυτό;

 

Αν το παιδί αρχίσει να παραπονιέται διαρκώς ότι βαριέται το καλοκαίρι, τότε μπορείτε να του πείτε να ρίξει μια ματιά στη λίστα που ετοιμάσατε μαζί κι ύστερα να ρίξετε το «βάρος» της απόφασης σε εκείνο μέχρι να το ακούσετε να λέει «αυτό θέλω να κάνω!».

 

Ο βρετανός ψυχολόγος σημειώνει ότι, υπάρχει μία πιθανότητα, τα παιδιά να αρχίσουν να μελαγχολούν και να βαριούνται. Οι γονείς πρέπει ωστόσο να συνειδητοποιήσουν ότι αυτό δεν είναι χαμένος χρόνος, ούτε αμαρτία. Τα παιδιά πρέπει να βαριούνται με σκοπό να παρακινούν τον εαυτό τους για να κάνουν πράγματα. Η πλήξη είναι ένα ένας τρόπος ώστε να νιώσουν τα παιδιά αυτάρκη.

 

Το 1930 ο φιλόσοφος Μπέρτραντ Ράσελ, αφιέρωσε ένα ολόκληρο κεφάλαιο από το βιβλίο του «Η κατάκτηση της ευτυχίας», στη δυνητική αξία της πλήξης γράφοντας: «Ένα παιδί αναπτύσσεται καλύτερα όταν, όπως ένα νεαρό φυτό, μένει ανενόχλητο στο έδαφος. Η τεράστια ποικιλία ερεθισμάτων δεν είναι καλή για τα μικρά παιδιά καθώς μπορεί στην ενήλικη ζωή τους να τους προκαλέσει ανικανότητα στο να διαχειριστούν τη γόνιμη μονοτονία».

 

 

Οργάνωση Καλοκαιριού με Διασκεδαστικό Τρόπο

 

Οι διακοπές του καλοκαιριού έχουν σαν βασικό στόχο την ανάπαυλα και την ξεκούραση των μαθητών καθώς και την εμπέδωση αυτών που έχουν μάθει με λειτουργικό και δημιουργικό τρόπο. Αυτή η περίοδος τους δίνει την δυνατότητα να ασχοληθούν με άλλες – πιο ξέγνοιαστες και ευχάριστες – δραστηριότητες, να μείνουν περισσότερες ώρες με την οικογένειά τους χωρίς πίεση και να ωριμάσουν σωματικά και συναισθηματικά, έτσι ώστε όταν έρθει η ώρα της επιστροφής τους στο σχολείο να έχουν περισσότερα εφόδια για να αντεπεξέλθουν στις αυξημένες – λόγω της μεγαλύτερης σχολικής τάξης που θα ενταχθούν – σχολικές απαιτήσεις. Οι καλοκαιρινές διακοπές είναι μια περίοδος στη ζωή του παιδιού που μπορεί να την εκμεταλλευτεί όπως αυτό θέλει αλλά πάντα με ένα σωστό σχεδιασμό και πρόγραμμα ώστε να μπορέσει να ωφεληθεί από αυτή. Στο διάστημα αυτό το παιδί πρέπει – και είναι απαραίτητο για την εξέλιξή του – να περάσει όμορφα και ξέγνοιαστα, μακριά από το άγχος και την πίεση των σχολικών απαιτήσεων.

 

Όμως η απόλυτη απραξία και αποδιοργάνωση μπορεί να οδηγήσουν το παιδί σε αποσυντονισμό, με κίνδυνο να απομακρυνθεί πάρα πολύ από όλες τις γνωστικές δραστηριότητες και να δυσκολευτεί πολύ στην επαναπροσαρμογή του στην επόμενη σχολική τάξη. Κατά τη διάρκεια των διακοπών λοιπόν, οι γονείς θα πρέπει να φροντίσουν να υπάρχει για το παιδί τους, ένα καθημερινό πρόγραμμα δομημένο με δραστηριότητες που θα έχουν επιλεγεί από κοινού με το παιδί τους.

 

Κατά τη διάρκεια των δραστηριοτήτων οι γονείς θα πρέπει να ενισχύουν τα θετικά στοιχεία του παιδιού και την προσπάθεια που καταβάλλει στις δραστηριότητες που έχει εμπλακεί. Ας μην ξεχνάμε ότι «σκοπός της εκπαίδευσης δεν είναι να προετοιμάσει το παιδί για την επιτυχία, όσο να το προετοιμάσει να αντέχει την αποτυχία (B. Bell). Το τρίπτυχο στο οποίο πρέπει ως γονείς να κινηθούμε για τις καλοκαιρινές διακοπές του παιδιού με μαθησιακές δυσκολίες είναι το εξής :

 

1.Συνέχιση του εκπαιδευτικού προγράμματος με άλλους – πιο ελεύθερους και λειτουργικούς για το παιδί – τρόπους με στόχο την εμπέδωση και την γενίκευση.

 

Υπάρχουν πάρα πολλές δραστηριότητες την περίοδο των διακοπών που θα βοηθήσουν το παιδί στην γνωστική του εξέλιξη.

Τα παιχνίδια στην θάλασσα με την άμμο και τα βότσαλα μπορούν να τονώσουν τις γραφοκινητικές και μαθηματικές ικανότητες του παιδιού. Η ανάγνωση εξωσχολικών βιβλίων που θα επιλεγούν από το παιδί μπορούν να γίνουν ένα περίφημο βοήθημα για την μαθησιακή του υποστήριξη κλπ.

Για τους γονείς που αναζητούν ιδέες, υλικό και δραστηριότητες που οργανώνουν και απασχολούν το παιδί δημιουργικά, προτείνονται ενδεικτικά τα εξής βιβλία :

– «Το παιδί σας μπορεί να γίνει έξυπνο αλλά και ευτυχισμένο» Κεν ʼνταμς, Εκδόσεις Θυμάρι.

– «365 χωρίς τηλεόραση», Στηβ και Ρουθ Μπένετ, Εκδόσεις Καστανιώτη.

– «Ας παίξουμε πάλι», Μ. Κλιάφα – Ζ. Βαλάση, Εκδόσεις Κέδρος.

 

 

2.Αναγνώριση των αναγκών του για ψυχοκινητική τόνωση και εκτόνωση μέσω μη δομημένων ή λιγότερο δομημένων δραστηριοτήτων.

 

Το παιδί μπορεί ενδεικτικά να αναζητήσει και να επιλέξει να ενταχθεί σε αθλητικές δραστηριότητες, σε ομάδες απασχόλησης (από τους τοπικούς συλλόγους), να εμπλακεί σε καλλιτεχνικές ή πολιτιστικές εκδηλώσεις, να ασχοληθεί με την φύση και με άλλες δημιουργικές δραστηριότητες.

 

Έτσι θα το βοηθήσουμε να αξιοποιήσει τον ελεύθερο χρόνο του, ακολουθώντας ένα πρόγραμμα που θα στοχεύει στην κοινωνικοποίησή του, στην καλλιέργεια της προσωπικότητάς του, στην ανάδειξη των ταλέντων του, στην ωρίμανση, στην αυτοεκτίμηση και στην γενικότερη ψυχοσωματική εξέλιξή του.

 

 

3.Αναγνώριση της ανάγκης του να έρθει πιο κοντά στην οικογένεια και να απολαύσει μαζί της ελεύθερο χρόνο χωρίς άγχος, αίσθηση αποτυχίας και πίεση.

 

Οι δραστηριότητες λοιπόν που θα επιλεχθούν από τους γονείς κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, θα πρέπει να είναι διασκεδαστικές και ομαδικές για το παιδί, να έχουν συγκεκριμένο στόχο (οργάνωση, εκπαίδευση κλπ), να έχουν επιλεχθεί από κοινού με το παιδί και φυσικά να τηρείται πιστά το πρόγραμμά τους μέχρι να ολοκληρωθούν. Τέλος, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι ο καλύτερος τρόπος για να μάθει ένα παιδί, είναι αυτός που καλλιεργεί την φαντασία του, το κίνητρό του και τις ικανότητές του δηλαδή, το δομημένο παιχνίδι.

 

Θυμηθείτε: Στις καλοκαιρινές διακοπές ο πολύτιμος χρόνος των παιδιών δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να χρησιμοποιείται για μάθηση μέσα από σχολικά βιβλία για επαναλήψεις.

 

Παρακάτω προτείνονται κάποιες απλές και ευχάριστες δραστηριότητες που προωθούν τόσο την μάθηση όσο και την ψυχαγωγία…

 

Παίξτε με το παιδί σας ένα παιχνίδι φωνολογικής ενημερότητας!! Λέτε μια λέξη π.χ. «παραλία», και το παιδί σας πρέπει να πει μια λέξη που να αρχίζει από το τελευταίο γράμμα της λέξης που είπατε. Δηλαδή σε αυτή την περίπτωση η λέξη θα πρέπει να αρχίζει από «α». Το παιδί σας λέει «αεροπλάνο» και ο επόμενος παίχτης πρέπει να πει μια λέξη που να αρχίζει από «ο». Το παιχνίδι συνεχίζεται με τον τρόπο αυτό κ ο παίχτης που δεν μπορεί να βρει μια λέξη χάνει. Καλή διασκέδαση!

 

Ζητήστε από το παιδί σας να σας διηγηθεί το παιδικό πρόγραμμα που είδε στην τηλεόραση. Σκοπός αυτής της δραστηριότητας είναι να εξασκηθεί το παιδί στις χρονικές αλληλουχίες και να μπορέσει να περιγράψει περιληπτικά αυτό που είδε π.χ. Τί έγινε στην αρχή; Τί έγινε μετά; Τί συνέβη στο τέλος; Ποιός ήταν ο πρωταγωνιστής; Περιγραφή πρωταγωνιστή.

 

Το παιχνίδι του «Ναι-Όχι». Ο ένας παίχτης σκέφτεται μια οποιαδήποτε λέξη στο μυαλό του (ζώο, πράγμα, επάγγελμα) και ο άλλος προσπαθεί να μαντέψει την λέξη αυτή κάνοντας μόνο ερωτήσεις που μπορούν να απαντηθούν με ΝΑΙ ή ΟΧΙ. Με αυτόν τον τρόπο ασκείται η κριτική και αφαιρετική σκέψη των παιδιών και είναι παράλληλα μια διασκεδαστική δραστηριότητα. Όνομα-Ζώο-Φυτό…Μια διαχρονική και επιμορφωτική δραστηριότητα που ασκεί τόσο την φαντασία όσο και την φωνολογία και ορθογραφία. Το μόνο που χρειάζεστε είναι χαρτί και μολύβι. Ένας από τους παίχτες λέει από μέσα του την Αλφάβητο και ο άλλος τον σταματάει λέγοντας «ΣΤΟΠ». Οι παίχτες καλούνται να βρουν από μια λέξη σε κάθε κατηγορία η οποία αρχίζει από το γράμμα που σταμάτησε. Τώρα που είναι καλοκαίρι μπορείτε να εμπνευστείτε και να βάλετε καινούργιες κατηγορίες. Για παράδειγμα αντί για ΧΩΡΑ βάλτε ΝΗΣΙΑ, αντί για ΠΡΑΓΜΑ βάλτε ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ κτλ.

 

Κλείσε τα μάτια! Τα παιδιά που θυμούνται εικόνες μπορούν να μάθουν γρηγο¬ρότερα να δια¬βά¬ζουν λέξεις και να της ανα¬κά¬λουν ευκολό¬τερα στη μνήμη τους. Το παιδί σας θυμάται ο,τι βλέπει; To παρακάτω παιχνίδι ενδυναμώνει την οπτική μνήμη, είναι εύκολο και σύντομο! Αρχικά πείτε στο παιδί σας να σας κοιτάξει καλά. Έπειτα ζητήστε του να κλείσει τα μάτια του. Καθώς θα έχει κλειστά τα μάτια του κάνετε μια ερώτηση όπως: «Τι χρώμα μπλούζα φοράω?». Αν δεν θυμάται να απαντήσει τότε δώστε του την ευκαιρία να σας παρατηρήσει λίγο ακόμη και μετά να ξανακλέισει τα μάτια του. Κάντε μια άλλη ερώτηση όπως: «Σε τι στάση είχα τα χέρια μου?».Θυμάται να σας πει;Θυμάται γενικά την εικόνα σας; Την ίδια διαδικασία μπορείτε να ακολουθήσετε με αντικείμενα, εικόνες σε περιοδικά, σήματα στο δρόμο, και κάνοντας ζωγραφιές στην άμμο ή παίζοντας με χρωματιστά πετραδάκια στην παραλία. Αλήθεια, εσείς είστε καλοί σε αυτό το παιχνίδι; Θα ήταν δίκαιο και διασκεδαστικό να μάθει το παιδί σας τι ψάρια πιάνει η μαμά ή ο μπαμπάς!!

 

Ματιές Αστραπή! Μερικά παιδιά αντιμετωπίζουν δυσκολίες να ξεχωρίσουν τις διαφορές ανάμεσα σε δύο γράμματα ή δύο λέξεις (π.χ. το υ με το ν και το αυτί με το αντί ή το τ με το π και πόσο με τόσο). Αυτό απογοητεύει και στενοχωρεί τα παιδιά. Το παρακάτω οπτικό παιχνίδι μπορεί να εξασκήσει την ικανότητα των παιδιών να διακρίνουν διαφορές και εν συνεχεία να ενισχύσει την δεξιότητα ανάγνωσης. Το ευχάριστο για το παιδί είναι οτι δεν περιέχει καθόλου λέξεις! Ξεκινάτε με μια κόλλα χαρτί και την κόβετε σε 5 λωρίδες. Έπειτα χωρίζετε την κάθε λωρίδα με μια κάθετη γραμμή στη μέση και ζωγραφίζετε απλά σχέδια. Μερικά σχέδια να είναι ίδια (π.χ.1η λωρίδα) και μερικά διαφορετικά(π.χ. 2η, 3η, 4η λωρίδα). Όταν ολοκλη¬ρώσετε όλα τα σχέδια δείχνετε στο παιδί μια λωρίδα χαρ¬τιού τη φορά και του ζητάτε να σας πει αν τα σχέδια είναι ίδια ή διαφο¬ρε¬τικά.

 

Προσοχή!Του εξηγείται στην αρχή πως θα έχει λίγο χρόνο να τα δει και μια φορά. Όσην ώρα το παιδί κοιτά τα σχέδια μετράτε για 5 ως 10 δευτερόλεπτα,όχι φωναχτά για να μην το απασχολεί ο χρόνος. Η δυσκολία του παιχνιδιού αυξάνεται όταν οι διαφορές ανάμεσα στις δυο εικόνες ειναι μικρές (π.χ 5η λωρίδα).

 

Καλές Καλοκαιρινές ξέγνοιαστες διακοπές και Καλή ξεκούραση!